1. Cel Dokumentu
-
Rząd Wielkiej Brytanii proponuje nowy system „earned settlement” („osiedlenie za zasługi”).
-
Uzyskanie osiedlenia (ILR) stanie się przywilejem, a nie automatycznym prawem.
-
Cel: zapewnić, aby migranci wnosili wkład, integrowali się i przestrzegali zasad.
2. Zmiana Podstawowego Okresu Kwalifikacyjnego do Osiedlenia
-
Standardowy okres wymagany do ILR wzrośnie z 5 lat → do 10 lat.
-
Uchodźcy: 20 lat (z możliwymi skróceniami tylko na podstawie wkładu).
-
BN(O) oraz współmałżonkowie/partnerzy obywateli brytyjskich: pozostaje 5 lat.
3. Cztery Filary Nowego Systemu
a. Charakter (Character)
-
Wymagana jest czysta kartoteka karna.
-
Rząd planuje dalsze zaostrzenie zasad dotyczących karalności.
b. Integracja (Integration)
-
Konieczne jest wykazanie rzeczywistego zaangażowania w życie brytyjskie.
-
Wymóg językowy podniesiony do B2.
-
Obowiązkowy test Life in the UK.
c. Wkład (Contribution)
-
Konieczne jest wykazanie realnego wkładu ekonomicznego.
-
Wymagany dochód powyżej £12,570 przez 3–5 lat (dokładny okres w konsultacjach).
-
Osoby o wysokich zarobkach mogą skrócić okres kwalifikacyjny:
-
Dochód ≥ £50,270 przez 3 lata → skrócenie o 5 lat
-
Dochód ≥ £125,140 przez 3 lata → skrócenie o 7 lat
-
-
Pracownicy sektora publicznego (nauczyciele, NHS, itp., stanowiska RQF6+): skrócenie o 5 lat.
-
Uznany wolontariat: skrócenie o 3–5 lat.
d. Rezydencja (Residence)
-
Sama długość pobytu nie wystarczy.
-
Trasa 10-letniego pobytu (long residence) zostanie zlikwidowana i zastąpiona nowym systemem.
4. Negatywne Korekty (Wydłużenie Okresu Oczekiwania)
-
Pobieranie funduszy publicznych:
-
<12 miesięcy → +5 lat
-
12 miesięcy → +10 lat
-
-
Nielegalny wjazd, wjazd na wizie turystycznej lub overstaying → do +20 lat.
-
W niektórych przypadkach łączny okres oczekiwania może wynieść nawet 30 lat.
5. Grupy ze Szczególnymi Zasadami
-
BN(O) – nadal 5 lat do osiedlenia.
-
Partnerzy/dzieci obywateli brytyjskich – 5 lat.
-
Global Talent / Innovator – możliwość osiedlenia po 3 latach (z redukcjami).
-
Dzieci – konsultacje w sprawie osób, które kończą 18 lat; część wymogów może zostać zniesiona.
-
Siły zbrojne – bez większych zmian.
-
Grupy wrażliwe – ofiary przemocy domowej, osoby owdowiałe, zależni dorośli – szybkie lub szczególne ścieżki pozostaną.
6. Fundusze Publiczne / Świadczenia
Rząd konsultuje:
-
Czy status osiedlonego (ILR) nie powinien już automatycznie dawać dostępu do świadczeń.
-
Czy świadczenia powinny być zarezerwowane wyłącznie dla obywateli brytyjskich.
7. Specjalne Zasady dla Pracowników na Wizach Health & Care
-
Proponowana 15-letnia ścieżka podstawowa dla zawodów poniżej RQF6 (np. opiekunowie).
-
Powód: niskie zarobki i wysoka liczba osób na utrzymaniu.
8. Przepisy Przejściowe (Transitional Arrangements)
-
Rząd rozważa, czy osoby już mieszkające w UK i będące na ścieżce do ILR powinny otrzymać:
-
Ochronę przejściową, czy
-
Natychmiastowe zastosowanie nowych zasad.
-
-
Minister Spraw Wewnętrznych wyraźnie zaznacza:
➤ Osoby, które już mają ILR, NIE będą objęte zmianami.
9. Prognozy (Ważny Kontekst)
Przewiduje się, że liczba wniosków o ILR osiągnie 450,000 w 2028 r., głównie z powodu:
-
zwiększenia liczby posiadaczy BN(O) uprawnionych od 2026 r.,
-
dużego wzrostu wiz Skilled Worker i Health & Care w latach 2022–24.
Rząd dąży do spowolnienia lub zmniejszenia tej fali osiedleń.